Kontrola podatkowa

Jednym z najważniejszych obszarów działania państwa jest sfera podatków i innych danin publicznoprawnych, które stanowią finansową podstawę bytu kraju. Dlatego też z punktu widzenia państwa jedną z najważniejszych kontroli jest właśnie kontrola podatkowa. 

Kontrola podatkowa – definicja

Kontrola podatkowa jest podstawową formą realizacji władczej roli państwa w zakresie sprawdzania prawidłowości rozliczania się podatników z ich zobowiązań podatkowych wobec budżetu państwa i samorządów terytorialnych.  

Kontrola podatkowa – ordynacja podatkowa

Kontrola podatkowa rozpoczyna się od przedstawienia kontrolowanemu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. 

Kontrola podatkowa powinna być poprzedzona doręczeniem zawiadomienia o zamiarze przeprowadzenia kontroli podatkowej na co najmniej 7 dni przed planowanym rozpoczęciem kontroli. Zawiadomienie jest ważne przez 30 dni, co oznacza, że jeżeli od jego doręczenia upłynęło 30 dni, konieczne jest doręczenie podatnikowi nowego zawiadomienia o zamiarze przeprowadzenia kontroli z zachowaniem wyżej wymienionych 7- i 30-dniowych terminów. 

Zasady te są jednak wyłączone w stosunku do kontroli prowadzonej w sytuacji podejrzenia popełnienia przestępstwa skarbowego, osób nieposiadających adresu do doręczeń oraz pozostałych przypadkach wskazanych w art. 282c § 1 ordynacji podatkowej. 

Celem kontroli podatkowej jest sprawdzenie, czy osoby kontrolowane spełniają obowiązki, które nakłada na nie prawo podatkowe. Kontrola podatkowa prowadzona jest na podstawie przepisów ordynacji podatkowej, a ustawodawca wprowadził zamknięty katalog podmiotów uprawnionych do wydawania upoważnień do przeprowadzenia kontroli podatkowej. W pierwszej kolejności wymienia naczelnika urzędu skarbowego lub osobę zastępującą naczelnika, następnie organy samorządu terytorialnego (wójta, burmistrza, prezydenta miasta, starosta, marszałek województwa) oraz Szefa KAS. Żadne inne organy podatkowe nie mają kompetencji do udzielania upoważnień do wszczęcia i prowadzenia kontroli podatkowej. 

Art 286 ordynacji podatkowej

Kontrola podatkowa jest – obok kontroli skarbowej – jednym ze sposobów weryfikowania poprawności rozliczania się obywateli z płacenia podatków. W porównaniu z kontrolą skarbową kontrola podatkowa jest postępowaniem zdecydowanie mniej inwazyjnym. Uprawnienia osób przeprowadzających kontrolę regulowane są w art. 286 ordynacji podatkowej: 

§ 1. Kontrolujący, w zakresie wynikającym z upoważnienia, są w szczególności uprawnieni do (…) Pełna treść przepisu znajduje się w Internetowym Systemie Aktów Prawnych. 

Kontrola podatkowa a kontrola skarbowa

Nie stosuje się natomiast do kontroli podatkowej przepisów ustawy o kontroli skarbowej. Nie może mieć tu zatem miejsca zatrzymywanie osób czy stosowanie przymusu bezpośredniego. 

Natomiast w razie stawiania oporu przez kontrolowanego bądź uniemożliwianie kontrolującym realizacji ich uprawnień przysługujących im na mocy przepisów mogą oni skorzystać z pomocy Policji lub innej właściwej formacji. Kontrolujący mogą też poprosić o asystę Policji, jeśli przewidują, że w toku kontroli natrafią na opór. W toku kontroli podatkowej nie są stosowane techniki operacyjne, np. kontrola rozmów telefonicznych. 

Kontrola powinna zakończyć się w terminie przewidzianym w upoważnieniu, doręczonym kontrolowanemu przy jej rozpoczęciu. Jeżeli kontrola przedłuża się kontrolowany musi zostać o tym zawiadomiony przez kontrolującego na piśmie. Zawiadomienie to musi również zawierać nowy termin zakończenia kontroli. Niespełnienie tych wymogów przez kontrolującego powoduje, że dokumenty z czynności dokonanych po upływie terminu zakończenia kontroli nie mogą stanowić dowodu w postępowaniu podatkowym. 

Z przebiegu kontroli musi zostać sporządzony protokół. Stanowi on odzwierciedlenie tego, co działo się podczas kontroli i jakie dokumenty, dowody i fakty ujawniono w jej trakcie. Materiał ten będzie następnie stanowił podstawę rozstrzygnięcia o ewentualnych zobowiązaniach podatkowych w postępowaniu podatkowym. Doręczenie protokołu kontroli stanowi jednocześnie formalną przesłankę jej zakończenia. Z uwagi na doniosłość tego dokumentu kontrolowanemu przysługuje prawo złożenia zastrzeżeń lub wyjaśnień, jeżeli nie zgadza się on z ustaleniami protokołu. 

Protokół można kwestionować w terminie 14 dni od jego doręczenia. Brak zastrzeżeń lub wniosków oznacza, że kontrolowany zgadza się z ustaleniami kontroli. 

Doświadczeni prawnicy Kancelarii Pakulski, Kilarski i Wspólnicy gwarantują zastępstwo przed organami kontroli podatkowej na każdym etapie kontroli: 

• otrzymanie zawiadomienia o wszczęciu kontroli,  
• wizyta urzędnika w siedzibie firmy, 
• wydanie decyzji. 

Pomożemy przeanalizować niezbędne dokumenty oraz zgromadzimy dowody przemawiające za Twoją firmą.  

Umów się na konsultacje – zapraszamy do naszego biura oraz do kontaktu telefonicznego.