Podatki

Nieujawnione źródła dochodów – komu grozi kara i w jakim wymiarze

Nieujawnione źródła dochodów stanowią podstawę do nałożenia sankcyjnej stawki podatku oraz do pociągnięcia podatnika do odpowiedzialności karno-skarbowej. Organy podatkowe dysponują narzędziami niezbędnymi do ustalenia, czy podatnik prawidłowo wywiązuje się ze swoich zobowiązań i wszczynają przeciwko niemu postępowanie w przypadku powzięcia wątpliwości co do prawidłowego sposobu wyliczenia podatku. Rzetelne rozliczanie się z urzędem skarbowym jest jednym z najważniejszych zadań przedsiębiorcy.

Dochody nieujawnione – definicja

Dochód z nieujawnionych źródeł to suma, która nie ma 100% pokrycia w źródłach ujawnionych. Mogą to też być korzyści wykazane w niewłaściwej (zaniżonej) wysokości, czyli nieuwidocznione w kontroli skarbowej zyski. Wychwycenie sprawy przez Urząd Skarbowy i udowodnienie w toku postępowania, że podatnik ma nieujawnione źródło dochodów, spowoduje nałożenie podatku w wysokości aż 75%. Może to stanowić ważny zasób firmy. Warto zatem rzetelnie prowadzić swoje finanse i skrupulatnie płacić podatki. W przeciwnym razie może nas spotkać wiele nieprzyjemności, a zarówno wykroczenia, jak i przestępstwa skarbowe, wywołują wiele konsekwencji finansowo-prawnych dla podatnika.

Jaka kara grozi za nieujawnione źródła dochodów? Jak się bronić?

Za nieujawnione źródła dochodu stawka podatku wynosić będzie aż 75%. Jeżeli nie można przypisać podatnikowi winy, może on oczywiście udowodnić słuszność swojego postępowania. Nieujawnione źródła dochodu są uregulowane w Ustawie z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych a kary w Ustawie z dnia 10 września 1999 r.: Kodeksie karnym skarbowym.

Organ podatkowy w toku postępowania zażąda od podatnika udokumentowania lub uprawdopodobnienia pochodzenia swojego majątku, a także wskazania źródła pokrycia swoich wydatków. Jeżeli nie uda się wskazać dowodów na prawidłowe rozliczenie z urzędem skarbowym, podatnik narazi się na sankcję. Będzie to zryczałtowany podatek dochodowy, a jego stawka wyniesie aż 75% kwoty stanowiącej podstawę opodatkowania (czyli przychód będący kwotą nadwyżki wydatku nad przychodami/dochodami opodatkowanymi albo nieopodatkowanymi). Zatem źródła nieujawnione mogą nas sporo kosztować!

Dochód z nieujawnionych źródeł – konsekwencje

Przychód (dochód) opodatkowany to wartość pozostająca w dyspozycji podatnika jeszcze przed poniesieniem wydatku, w stosunku do której ustalone zostało pochodzenie co do tytułu, okresu uzyskania i konkretnej kwoty albo istnieje możliwość określenia zobowiązania podatkowego odnosząc je do wartości mających wpływ na jego ustalenie. Definicja ta dotyczy też zobowiązań określonych, ustalonych albo zgłoszonych do opodatkowania. 

Natomiast przychód (dochód) nieopodatkowany to wartość, która pozostawała w dyspozycji podatnika przed poniesieniem wydatku, a jej pochodzenie zostało ustalone w odniesieniu do tytułu, kwoty oraz okresu uzyskania. Ponadto przychód/ dochód ten był wolny od podatku albo zwolniony od opodatkowania przepisami prawa. Mogą to też być przychody/dochody wolne od opodatkowania lub objęte obowiązkiem podatkowym, ale zobowiązanie podatkowe nie powstało lub wygasło (wskutek zaniechania poboru podatku, umorzenia, zwolnienia z obowiązku zapłaty lub przedawnienia).

Wydatkiem jest wartość mienia zgromadzonego w danym roku podatkowym albo wydanych środków (jeśli niemożliwe jest ustalenie roku podatkowego zgromadzenia tych środków).

Podsumowując, podatkiem sankcyjnym urząd skarbowy obejmie wartości, które przekraczają wartość dochodów opodatkowanych i nieopodatkowanych. Podatnik winien wykazać dowody na poparcie swojej tezy dotyczącej wysokości podatku. Jeśli wykaże, że ma rację, fiskus odstąpi od wymierzenia kary.

Nieujawnione źródła dochodu – wyroki

Gdy urząd skarbowy wszczyna postępowanie w sprawie dochodów podatnika pochodzących ze źródeł nieujawnionych, musi mieć do tego określoną podstawę. Organ podatkowy przeciwstawia posiadany przez podatnika majątek i przychody z wartością poniesionych przez niego wydatków. 

Wszelkie wątpliwości pojawiające się w toku postępowania powinny być rozstrzygane na korzyść podatnika. Musi on jednak przynajmniej uprawdopodobnić pochodzenie środków, których pochodzenie zostało poddane w wątpliwość. Nieujawnione źródła dochodów nie zawsze oznaczają dla nas karę. Musimy natomiast wiedzieć, jak się bronić i jak udowodnić swoją rację.

Nieujawnione źródła dochodu – przedawnienie

Temat nieujawnionych źródeł dochodu często jest poruszany na forum w kontekście przedawnienia. Podatnik, który obawia się konsekwencji, może być spokojny, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do ewentualnego obowiązku podatkowego, minęło 5 lat. Nieujawnione źródło dochodów może nam przysporzyć wielu kłopotów. Warto zatem rzetelnie rozliczać się z urzędem skarbowym, ponieważ konsekwencje finansowe w przypadku wykrycia nieprawidłowości są wysokie.

Autor
Adam Pakulski
adwokat (LL.M)
Pomysłodawca i założyciel Kancelarii. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego i Catholic University of America in Washington D.C. Specjalista w zakresie prawa podatkowego, karnego skarbowego oraz gospodarczego i handlowego. W Kancelarii odpowiedzialny za relacje z Klientami, definiowanie Ich potrzeb i opracowywanie strategii działania.
Autor
Adam Pakulski
adwokat (LL.M)
Pomysłodawca i założyciel Kancelarii. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego i Catholic University of America in Washington D.C. Specjalista w zakresie prawa podatkowego, karnego skarbowego oraz gospodarczego i handlowego. W Kancelarii odpowiedzialny za relacje z Klientami, definiowanie Ich potrzeb i opracowywanie strategii działania.
Artykuły pokrewne
Jak korzystnie przeprowadzić roczne zeznanie przedsiębiorcy?
Nietypowe koszty uzyskania przychodu dla spółek i jdg
Podatkowe pułapki spółek komandytowych
Nieujawnione źródła dochodów – komu grozi kara i w jakim wymiarze